Vinylplaten hebben de neiging om stof en vuil aan te trekken. Het schoonmaken van een lp moet zorgvuldig gebeuren. LP’s zijn immers breekbare dingen die je graag heel wil houden. Een plaat met vingerafdrukken, stof en krassen kan ten koste gaan van de geluidskwaliteit.

In het kort:
- Gebruik een microvezel reinigingsdoek.
- Gebruik een speciale platenborstel waarmee je beter in de groeven komt.
- Gebruik een antistatisch pistool om de elektrische lading te verwijderen.
- Gebruik een droogreinigingsarm.Monteer deze arm met aan het uiteinde een borstel.
Voordat je begint met schoonmaken is het belangrijk dat je dit op een schone plek doet. Zorg ook dat de platenspeler stevig staat gepositioneerd. Verder is het een optie om je breekbare onderdelen zoals een toonarm opzij te schuiven. Zo kan je deze tijdens het schoonmaken niet per ongeluk beschadigen.
Hoe maak je een lp schoon?
Het reinigen van een lp kan op verschillende manieren. In dit artikel komen dan ook verschillende methodes aan bod die ik allemaal ga bespreken. Voordat ik dieper inga op de methodes wil ik je eerst introduceren met wat hulpmiddelen. De onderstaande middelen kunnen je helpen bij de schoonmaak:
Microvezeldoekje: een microvezel reinigingsdoek is een goedkope oplossing. Dit type doek is goed in het absorberen van water. De stof en het vuil blijven goed hangen aan het doekje. In dit geval is het voornamelijk handig omdat je er niet zo snel krassen mee kunt maken. En dat is uiteraard hetgeen wat we ten alle tijden willen voorkomen. Begin allereerst met het droog poetsen van de plaat. Deeltjes in combinatie met een vloeibare stof kunnen sneller schade aanrichten.
Bij gebruik van een microvezeldoekje heb je in principe geen vloeistof nodig. Je zou eventueel een reiniger kunnen gebruiken, maar daar kom ik later dit artikel nog op terug.
Zorg dat je niet teveel druk uitoefent op het doekje, maar zorg wel dat je diep genoeg gaat om de groeven te bereiken. Je wil dat de binnenste delen van de groef goed schoon worden.
Gebruik deze microvezeldoekjes om vuil en stof van je lp te halen.
Platenborstel: dit is een iets duurder hulpmiddel. Met deze borstel kom je beter in de groeven, waardoor je meer vuil van de plaat kunt halen. Platen trekken meer stof aan doordat ze elektriciteit afvoeren. Vandaar dat deze platenborstel de elektriciteit afvoert. Je kunt deze borstel speciaal voor platen bij de meeste audio- en muziekwinkels aanschaffen. Zet de borstel op de plaat en draai de plaat terwijl je de borstel vasthoudt.
Het is belangrijk dat je hier niet teveel druk op legt. Te hard drukken met de platenborstel kan ervoor zorgen dat deeltjes verder in de groeven van de plaat komen. Je wil de stofdeeltjes immers opvangen zonder schade aan te richten. Dit geldt overigens ook voor andere schoonmaakmiddelen in dit rijtje.
Een andere manier is om langzame bewegingen te maken van de binnenste naar de buitenste ringen van de plaat. Het beste is om altijd met de schroeven mee te bewegen. Is je plaat echt vies en heb je zwaarder geschut nodig, dan zou je over kunnen gaan tot een reiniging. Hier ga ik later dit artikel verder op in.
Veeg met deze borstel over de plaat om vuil tussen de groeven weg te halen.
Statisch pistool: dit is een hulpmiddel die jou kan helpen om de elektrische lading te verwijderen. Door het pistool op de plaat te richten en de trekker over te halen kun je al deze lading afleiden. Richt het pistool op de plaat zonder de plaat zelf aan te raken. Raadpleeg eventueel de aanwijzingen om hem correct de gebruiken. Het verwijderen van de lading zorgt ervoor dat de platenspeler in het vervolg minder stof aantrekt. Verder helpt het ook tegen een knetterend of krakend geluid. Een antistatisch apparaat is dan zeker handig.
Antistatisch pistool MILTY PRO Zerostat 3
Richt dit pistool op de plaat en haal de trekker over. Hierdoor verwijder je de statische lading van je lp.
Droogreinigingsarm: dit is een arm met aan het uiteinde een borsteltje. Zet de toonarm op je platenspeler en draai de plaat die je schoon wil maken. Het borsteltje is van carbon fiber en voert de statische elektriciteit af. Dit komt omdat hij met een massa draad is aangesloten op de aarde van de versterker. Naast een elektrische lading verwijder je hier uiteraard ook stof en vuil mee.
Installeer deze toonarm op je platenspeler en speel de plaat af. De borstel aan het uiteinde van de arm zal de lp schoonmaken.
Verder is het ook mogelijk om schoonmaaksets aan te schaffen voor je lp’s. In deze set vind je alles wat je nodig hebt om je platen grondig te onderhouden. Wil je het helemaal goed aanpakken, dan zou je eventueel een speciale platenwasmachine kunnen gebruiken.
Met een schoonmaakset heb je meteen alle benodigde schoonmaakmiddelen in je bezit.
Na het schoonmaken je lp’s opbergen? Lees hier hoe je je lp’s aan de muur hangt.
Hoe reinig je een lp?
Om je lp een diepere schoonmaakbeurt te geven kan je ook kiezen voor een reiniging. Het reinigen van je plaat gaat dus een stap verder. Hieronder leg ik je uit hoe je dit kunt doen.
Om je platen te reinigen kun je een reiniger gebruiken. Er zijn genoeg reinigingsmiddelen speciaal gemaakt voor platen van platenspelers. Een lp reiniger is vaak wel te vinden bij een audiozaak. Het bevat vaak geen alcohol en is niet giftig. Het is net zoals de bovenstaande schoonmaakmiddelen antistatisch. Je kunt de reiniger gebruiken met een microvezeldoekje, maar het werkt ook goed met een platenwasmachine.
Ik raad je aan om de ingrediënten van de reiniger te controleren voordat je het gebruikt. Ik raad je in ieder geval niet aan om huishoudelijke schoonmaakmiddelen te gebruiken. Denk hierbij aan water of afwasmiddelen. Deze zijn namelijk niet bedoelt voor de vinylplaten. Dit komt omdat ze een schurende werking kunnen hebben en daarom kleine krasjes kunnen achterhalen.
Gebruik deze LP reiniger om je platen mee te wassen.
Als je de reiniger eenmaal hebt druppel je een paar druppels langzaam op de plaat. Of maak de microvezeldoek een klein beetje vochtig. Breng het vochtige doekje aan op de plaat en veeg voorzichtig over de plaat. Voorkom dat de plaat doorweekt is na het gebruik van de reiniger. Ook het platenlabel zou ik goed op letten. Je wil niet dat deze nat wordt en beschadigt.
Nadat je platenspeler gereinigd is kunnen we beginnen met het drogen. Hiervoor zou je een nieuwe, droge microvezeldoek kunnen gebruiken. Dep de plaat voorzichtig droog met het droge doekje. Het kan geen kwaad om 30 minuten te wachten voordat je de vinylplaat gaat afspelen. Zo weet je zeker dat hij helemaal droog is. Verder wil je een vochtige plaat liever niet in de hoes stoppen. Zogenaamde platenwasmachines bevatten standaarden waarin je de platen kunt plaatsen.
Let op: er zijn reinigers voor platen die isopropylalcohol bevatten. Dit soort reiniger raad ik af. Er zijn mensen die klagen dat deze soort reiniging ten koste gaat van de beschermende coating op je vinyl.
In de video hieronder wordt duidelijk gedemonstreerd hoe het schoonmaakproces eraan toe gaat. Hier wordt ook laten zien hoe je de platen schoonmaakt met een platenborstel.
LP’s bewaren en onderhouden
Na het schoonmaken en reinigen van de platen is het tijd om ze goed op te bergen. Zo voorkom je dat de levensduur snel achteruit gaat en dat de plaat snel vies wordt. Hieronder vind je een paar tips over het bewaren en onderhouden van je lp’s:
Gebruik archiefhoezen: archiefhoezen zijn eigenlijk gewoon speciale beschermhoezen voor je platen. De kans op beschadigingen is hierdoor vrij laag. Je zou eventueel antistatische plastic hoezen kunnen gebruiken, maar het belangrijkste is dat ze geen krassen veroorzaken.
Gebruik deze beschermhoes om je lp’s extra te beschermen.
Kies de juiste plek: ook de plek waarop je de lp’s bewaart kan erg van invloed zijn op de levensduur. Bewaar je lp niet in de buurt van een radiator of raam en er zijn een paar redenen waarom. Zo kunnen hoge temperaturen na verloop van tijd ervoor zorgen dat je plaat vervormt. Ook UV-straling kan de buitenhoes aantasten. Deze problemen komen echt alleen na een lange tijd voor. Het is in ieder geval belangrijk om de platen op een droge koele plek te bewaren.
Plaats ze verticaal: ik raad je aan om de platen verticaal naast elkaar te plaatsen. Als je ze plat neerlegt heb je de kans dat de platen krom trekken of buigen. Een verbuiging kan ook worden veroorzaakt door de platen naar 1 kant te leunen. Het beste is om de platen dicht naast elkaar te zetten zonder al teveel ruimte ertussen.

Voor de rest zijn er nog wat vanzelfsprekende, maar erg belangrijke punten waarop je moet letten. Zorg er altijd voor dat je de platen voorzichtig vasthoudt en verplaatst. Het is bijvoorbeeld niet de bedoeling dat je de groeven van de plaat met je handen aanraakt. Het beste is om de plaat alleen aan de randen vast te pakken.
Probeer in alle gevallen zo veel mogelijk vocht te vermijden. Zorg dat je de platen helemaal droog bewaart en ze niet op een vochtige plek zet. Als je ze op een vochtige plek zet kan er op den duur vocht op de plaat komen. Dit kan leiden tot schimmel binnen de beschermhoes, wat weer kan leiden tot schade aan de lp. Dit zal je merken zodra je het geluid van de plaat hoort.
Laat ons weten wat je van het artikel vond. Heb je een vraag of opmerking? Neem dan contact met ons op.