Het lastigste van een niet goed werkende moederbord is het diagnosticeren van de oorzaak. Er zijn namelijk een hoop verschillende elektrische componenten aangesloten op het moederbord. Elk van deze componenten kunnen de boosdoener zijn. Het hoeft dus lang niet altijd aan het moederbord te liggen.
In het kort:
- Controleer de stroomkabels van je moederbord.
- Verwijder de Ram en GPU.
- Controleer de voeding.
- Controleer de afstandshouders van het moederbord.
- Zorg voor voldoende koeling.
- Onjuiste behandeling.
Tijd voor een nieuw moederbord? Dit is de beste moederbord van dit moment:
Opzoek naar een moederbord waarmee je de oude kan vervangen? Dit is de beste van dit moment.
Hoe kan ik zien of mijn moederbord kapot is?
Hoe weet je of de problemen op je laptop/pc worden veroorzaakt door het moederbord? Er zijn een hoop verschillende computeronderdelen die tot vergelijkbare problemen kunnen leiden. Moederbord storingen zijn doorgaans daarom moeilijk te diagnosticeren. Denk aan een situatie waarbij je je pc niet kunt uitschakelen zodra je op de aan/uitknop drukt. Dit kan echter ook komen door je PSU of CPU die het niet meer doet. Zo kan een oververhitte CPU ervoor zorgen dat je computer zichzelf uitschakelt.
Moederborden zijn nu niet echt makkelijk om te repareren of om te vervangen. Ik raad je daarom aan om eerst de andere pc-onderdelen te controleren voordat je aan de slag gaat met het moederbord.
De meest eenvoudige manier om je PSU te testen is door deze aan te sluiten op een systeem waarvan je zeker weet dat het werkt. Mocht de PSU ook nu niet werken, dan weet je dat het niet aan het moederbord ligt. Als je pc niet opstart of willekeurig afsluit kan je een piep krijgen wanneer de BIOS probeert een POST uit te voeren.
Elke moederbord fabrikant heeft verschillende piepcodes voor verschillende hardware fouten. Je zult je gebruikershandleiding moeten raadplegen om te weten wat die code is, aangezien een PC om verschillende redenen niet kan POSTEN. Denk aan een defecte CPU, geheugen of zelfs opslag. Als je PC helemaal niet POST en het voedingslampje van je moederbord brandt niet, dan is dat een indicatie.
Verder kan een visuele inspectie ook zeker geen kwaad. Zo weet je zeker over er sprake is van verbogen of gesprongen condensatoren. Dit is namelijk ook een grote indicatie dat je moederbord naar de grote reparatiewerkplaats moet.
Wat moet je doen als je moederbord kapot is?
Mocht je er van overtuigd zijn dat je moederbord niet meer werkt, dan zal je waarschijnlijk een nieuwe moeten kopen. Alle elektronische onderdelen zullen op gegeven moment niet meer goed functioneren. Moederborden kunnen echter soms defect raken doordat ze worden kortgesloten door een voeding van lage kwaliteit. In plaats van het onderdeel te vervangen kun je het moederbord ook repareren. Dit is echter niet heel erg eenvoudig.
Om je moederbord te repareren heb je genoeg kennis nodig over de elektrische componenten, zoals condensatoren. Je moet niet alleen het risico van elektrische schokken begrijpen, maar ook dat het moeilijk is om te controleren of een condensator niet meer werkt. De meeste mensen zullen echter beter af zijn met een nieuwe moederbord.
Valt je moederbord onder de garantie, dan kun je hem naar de reparatiewerkplaats brengen. Ook zonder de garantie kan je de reparatieservice verzoeken de onderdelen te bestellen en vervangen. Hiervoor zullen echter kosten in rekening worden gebracht.
In principe zou je je moederbord zelf kunnen vervangen, maar dat is lang niet voor iedereen weggelegd. In de meeste gevallen zou ik een moederbord die stuk is laten vervangen door een reparatieservice. Het vervangen van je moederbord in een pc is echter een stuk minder moeilijk dan in een laptop. In het geval van een desktop moet je alle draden en andere componenten loskoppelen. Ruil alles in het nieuwe moederbord en vergeet niet om nieuwe koelpasta op je CPU te doen.
Moederbord start niet op
Als je moederbord niet werkt zijn er een aantal dingen die je kunt doen. Hieronder geef ik je een aantal oplossingen voor een moederbord die niet werkt.
Controleer stroomkabels: een defect moederbord kan er een zijn die niet is aangesloten op de voeding. Zorg er daarom voor dat je zeker weet dat alle stroomkabels goed zijn aangesloten. Ik heb het dan over de 24-pins connector, de CPU-voedingskabel en eventuele extra stroomkabels die je systeem nodig heeft. Denk aan situaties waarbij je een flinke overklok op de processor hebt uitgevoerd.
GPU
Veel moederborden hebben na het opstarten zichtbare lampjes of LED-uitlezingen. Niet alle moederborden maken echter gebruik van deze visuele aanwijzingen, waardoor het alsnog verstandig is om de aansluitingen na te checken.
Ram en GPU verwijderen: een niet goed geplaatste GPU kan soms interfereren met het vermogen van een moederbord. Als je weet dat je moederbord gebruik maakt van werkende stroomindicatoren, probeer dan aan het RAM-geheugen en de GPU te trekken. Zo kan je zien of het moederbord zonder de componenten aangaat. Uiteraard wil je deze potentiële problemen elimineren. Een niet goed geplaatste GPU kan bijvoorbeeld het opstarten verstoren.
Voor moederborden die geen indicatoren hebben voor het inschakelen moet je mogelijk extra stappen doorlopen. Denk aan de GPU opnieuw plaatsen en verschillende slots voor de Ram uitproberen.
Controleer de voeding: zonder een goede voedingskabel zal een moederbord niet goed functioneren. Hierdoor kan het lijken alsof hij kapot is, terwijl dat misschien helemaal niet het geval is. Om te controleren of je voedingskabel daadwerkelijk stroom levert kan je een PSU-tester of multimeter gebruiken. Mocht je een reserve voeding bij de hand hebben, gebruik deze dan. Je hoeft de voeding niet daadwerkelijk in de behuizing te installeren. Sluit deze aan op het moederbord in plaats van op je originele PSU.
PSU
De PSU-tester zal het makkelijkst zijn voor de meeste mensen, omdat je gewoon de kabels aansluit om te testen. Met de multimeter moet je uitzoeken welke pinnen je op de connectoren moet gebruiken bij het testen op continuïteit.
Met deze digitale multimeter kun je de voedingskabel van de moederbord controleren.
Controleer de afstandshouders van het moederbord: afstandshouders die de achterkant van je moederbord raken kunnen kortsluiting en een tijdelijk kapotte moederbord veroorzaken. Soms kun je de posities van je afstandshouders in een behuizing anders positioneren waardoor deze niet is uitgelijnd met de gaten van het moederbord. Dit kan leiden tot kortsluiting, waardoor het lijkt alsof je moederbord stuk is. Je zou hem uit de behuizing kunnen halen om te kijken of dit het probleem is. Probeer het moederbord van stroom te voorzien terwijl het zich buiten de behuizing bevindt.
Zorg voor voldoende koeling: computercomponenten moeten koel blijven om goed te kunnen werken. Ze genereren zelf echter veel ruimte. Dit is waarom warmteafvoer cruciaal is voor computers. Dit kan in verschillende vormen, bijvoorbeeld door ventilatoren of koellichamen te gebruiken.
Wordt je laptop of pc regelmatig heet, zorg dan dat je de ventilatieopeningen goed schoon houdt. Door hitte kan het moederbord namelijk krom trekken. Dit betekent niet dat hij helemaal uit vorm raakt, maar slechts kleine bochten bevat. Kleine bochten in het moederbord kunnen schroeven of connectoren echter erg beïnvloeden.
Gebruik de juiste componenten: een andere veelgemaakte fout is dat gebruikers proberen incompatibele of componenten van lage kwaliteit op een moederbord te installeren. Het is belangrijk om bij het bouwen van je pc de juiste onderdelen te gebruiken. Dit kun je laten doen door een speciaal bedrijf, maar kan je ook zelf doen. Er zijn talloze websites die je kunt raadplegen voor compatibiliteitsproblemen. Uiteraard speelt de kwaliteit van de componenten ook een rol. Bouw je je pc zelf, bespaar dan niet op componenten als RAM-geheugen of een PSU.
Door de juiste onderdelen te gebruiken kun je ook oververhitting tegengaan. Neem een grafische kaart als voorbeeld. De ene videokaart is gevoeliger voor oververhitting dan de ander. Een grafische kaart van minder goed kwaliteit kan daardoor een stuk sneller kapotgaan.
Onjuiste behandeling: tijdens het installeren is je moederbord erg eenvoudig te beschadigen. Denk bijvoorbeeld aan kleine schokjes die het een en ander dwars kunnen bomen. Dit leidt vaak tot schade wat je niet meer kun repareren. Om zoveel mogelijk statische lading tegen te gaan zijn er antistatische polsbandjes bedacht. Door deze polsbandjes om te doen wordt voorkomen dat het voorwerp waarmee je werkt kleine schokjes krijgt.
Gebruik dit antistatische polsbandje zodat je geaard bent en geen statische elektriciteit opbouwt.
Laat ons weten wat je van het artikel vond. Heb je een vraag of opmerking? Neem dan contact met ons op.
