Het gebruiken van een subwoofer kan je geluidskwaliteit een hele boost geven. Je zult het apparaat echter wel op de juiste manier moeten gebruiken. In dit artikel lees je alles over het goed instellen en afstellen van je subwoofer. Hoe het kiezen van een goede plek voor je subwoofer wordt besproken.
In het kort:
- De grote, kleine en hoofdluidsprekers moeten elkaar goed overlappen.
- Stel de low-pass crossover in op ten minste 10 Hz hoger dan het bereik van je hoofdluidsprekers.
- Plaats je subwoofer niet in een kast, onder een bank, tafel of stoel.
Moet je je subwoofer eerst nog aansluiten? Lees dan dit artikel: hoe sluit je een subwoofer aan?
Voor goed geluid is het afstellen en instellen niet genoeg. Zorg ook dat je een goede subwoofer hebt. Dit zijn de beste subwoofers van dit moment:
Belangrijke termen bij het instellen van je subwoofer
Voordat we beginnen met het instellen en afstellen van je subwoofer is het belangrijk dat je alle termen snapt. De onderstaande termen komen bij veel subwoofer voor. Zonder te weten wat het is kan je het niet op de juiste manier instellen.
Low-Pass Crossover: dit is de frequentie waarop subwoofers beginnen te werken om de diepere tonen te bereiken. Dit zijn de diepe tonen die normale luidsprekers niet produceren. Een typische crossover* vind je van 40 Hz tot 60 Hz/100 Hz.
High-Pass Crossover: dit is de frequentie boven de low-pass crossover. Vanaf deze frequentie nemen de normale luidsprekers het weer over. De subwoofer hoeft dan zijn werk niet te doen, aangezien je die inzet voor de lage tonen.
LFE: dit staat voor Low-Frequency Effect. Het is het gedeelte van je geluidssysteem die diepe geluiden produceert tijdens het luisteren van muziek.
LFE + Main: dit is een crossover-modus die we vinden in geluidssystemen waar diepe geluiden lager dan het crossover-punt naar zowel de subwoofer als de luidsprekers worden gestuurd. Je kunt dit gedeelte van je geluidssysteem aanpassen, maar het is erg onstabiel. Daarom raad ik je aan om deze modus altijd op standard te laten staan.
Grote speakers: dit zijn speakers die in full-range audio kunnen produceren. Met dit type luidspreker kan je geluiden tot 20 Hz produceren.
Kleine speakers: dit zijn de luidsprekers die de mix voor crossover creëren. Het kan geluiden produceren die lager zijn dan die van je hoofdluidsprekers, maar hoger dan je subwoofer.
Maar wat bedoel ik precies met een subwoofer crossover?
Met de crossover frequentie splitst de versterker het signaal op in hoge en lage frequenties. Dit wordt vervolgens naar de satellieten (alles boven de crossover) gestuurd of naar de subwoofer (alles onder de crossover). Als je naar muziek luistert en het systeem een signaal uitzendt om diepe geluiden te produceren, zullen de hoofdluidsprekers langzaam plaatsmaken voor de subwoofer. De subwoofer kan de lage tonen namelijk wel produceren.
Heb je hoge tonen nodig, dan maakt de subwoofer plaats voor de hoofdluidsprekers. De overgang tussen lage en hoge tonen is belangrijk en wordt geregeld door de subwoofer crossover. Hoe je de crossover van je subwoofer instelt kom ik later dit artikel op terug.
Wanneer staat je subwoofer goed ingesteld?
Je subwoofer kun je op verschillende manieren instellen. Er is niet een bepaalde manier het beste. Er is ook niet een bepaalde formule waarmee je je subwoofer perfect kunt afstellen. Je zult het meeste dus op gehoor moeten doen.
Over het algemeen wil je dat je grote, kleine en hoofdluidsprekers elkaar goed overlappen. Je kunt echter niet zomaar naar de achterkant van je sub gaan om te configureren, omdat deze de juiste hoeveelheid overlap moet hebben. Heb je teveel overlap ingesteld, dan zal dat een piek in de overgang creëren.
Te weinig overlap zorgt voor diepte en discontinuïteit. Te veel of te weinig overlap is niet goed. Je wil uiteindelijk dat je subwoofer deel uit maakt van een goed gesynchroniseerd systeem dat harmonie creëert. Een subwoofer die zich onderscheidt van de rest van je geluidssysteem wil je voorkomen. Het beste is als je subwoofer niet opvalt binnen het hele systeem. Je wil tijdens de overgang van bijvoorbeeld low pass naar high pass geen merkbare interferentie horen.
Subwoofer crossover instellen
We weten nu wat een subwoofer crossover is en met welk doel we hem instellen. Het instellen van de crossover zorgt ervoor dat we een betere overgang hebben tussen low pass en high pass. Mochten deze termen je niet bekend voorkomen, ga dan nog even terug naar het begin van deze pagina.
De meeste systemen die we hedendaags gebruiken bevatten een egalisatiefunctie. Deze regelt de uitvoer voor de audio. Tegenwoordig kunnen de speakers die we gebruiken voor ons geluidssysteem je opstelling scannen en vervolgens automatisch instellen. Dit is echter nog lang niet genoeg, aangezien je voor de ideale overgang ook handmatige toepassingen moeten doen.
Kijk naar de achterkant van je subwoofer en stel vervolgens de low-pass crossover in op ten minste 10 Hz hoger dan het bereik van je hoofdluidsprekers. Dit bereik is het startpunt bij het configureren van je crossover. Als je middenluidspreker 80 tot 120 Hz kan produceren, wil je dat de lower-pass crossover ergens in de buurt van 90 Hz zit.
Bron: hometheateracademy.com
Dit betekent dat zowel je middenluidspreker als subwoofer uitvoer produceren zodra de audio 90 Hz bereikt. Je middenluidspreker maakt ruimte voor de subwoofer en rolt af zodra je de 80 Hz bereikt. Je subwoofer maakt ruimte en rolt af zodra je boven de 90 Hz zit. Je stelt dus in dat de crossover start bij 90 Hz en eindigt bij 80 Hz. Tussen de 80 Hz en 90 Hz wordt namelijk zowel de middenluidspreker als de subwoofer gebruikt. Dit wordt ook wel de overlap genoemd.
Aangezien niet elke speaker hetzelfde bereik heeft, begint de crossover dus lang niet altijd bij de 90 Hz. De crossover van een speaker met bijvoorbeeld 70 Hz tot 110 Hz stel je weer op een ander punt in.
Hoe weet je wanneer je crossover goed is ingesteld?
Nadat je het startpunt van de crossover hebt ingesteld wil je je systeem testen. Het testen van je crossover kan echter best lastig zijn. Het instellen van de crossover doe je meestal handmatig en dat moet je op eigen gehoor doen. Het helpt om tijdens het afstellen een bekend geluid te gebruiken. Als je een kleine piek in de frequenties hoort, moet je de overlap verminderen. Is er een merkbare discontinuïteit, verhoog de overlap dan om dit te verminderen.
Waar plaats je een subwoofer?
Een subwoofer plaats je vooraan in de kamer. Ook achteraan de kamer is een optie. Plaats je subwoofer niet in een hoek, tenzij je een kleine subwoofer gebruikt. Zet hem niet in een kast, onder een bank, tafel of stoel.
Om erachter te komen waar je je subwoofer het beste kunt plaatsen kun je een testje doen. Zet de subwoofer in het midden van je kamer en speel een geluid met een diepe bas. Beweeg vervolgens door de kamer om te luisteren waar de LFE het beste klinkt. Laat de subwoofer staan op de plek waar je het beste resultaat krijgt. Stel daarna de crossover in zoals ik eerder dit artikel heb beschreven.
Over het algemeen geldt dat het plaatsen van je subwoofer in de hoek of dicht bij de muur resulteert in meer bas. Dit komt doordat de basgolven via de muur weerkaatsen. Het is echter niet de beste bas. Kleine goedkope subwoofers hebben kleine drivers die wel profiteren van deze plek, omdat je eventueel meer bas wil creëren. Het plaatsen van je subwoofer in de hoek is vaak de meest handige plek, maar niet de meest ideale.
Subwoofers met grotere drivers en een krachtige versterker hoef je niet tegen de muur aan te zetten. Subwoofers van hoge kwaliteit kan je het beste 20 tot 30 cm van de muur af zetten. Uiteindelijk hangt de beste plek ook af van de ruimte die je hebt. Vandaar dat ik verschillende plekken hieronder bespreek:
- Vooraan in de kamer: plaats je subwoofer op een derde van de weg in je kamer, gemeten vanaf de muur. Zo kun je het aantal staande golven en nulpunten verminderen. Een goede plek dus voor je subwoofer.
- In de hoek: zoals ik net al zei is dit zeker niet de ideale plek, maar voor veel mensen is dit wel het meest praktisch. Als je hem in de hoek zet, verplaats hem dan minstens 20 tot 30 centimeter uit de hoek.
- Onder een bank, tafel of stoel: dit is niet de slechtste plek, maar zeker niet aan te raden.
- In een kast: dit is de minst gunstige plek die je kunt kiezen. Het plaatsen van een subwoofer in je kast is erg zonde. De lage frequenties hebben ruimte nodig en in een kast is die ruimte er niet.
Heb je het idee dat je subwoofer na het instellen nog steeds niet goed Klinkt? Dan heb je mogelijk een subwoofer die niet goed werkt.
Laat ons weten wat je van het artikel vond. Heb je een vraag of opmerking? Neem dan contact met ons op.
